Mədəniyyət, təhsil və inteqrasiya: AHYU-nun Macarıstandakı uğurları

Macarıstanda fəaliyyət göstərən Avropa Hüquq və Yaxınlaşma Uyğunlaşma Təşkilatı (AHYU) son illərdə mədəni, təhsil və sosial inteqrasiya sahələrində mühüm nailiyyətlərə imza atmışdır. AHYU-nun əsas məqsədi — azərbaycanlı diaspor nümayəndələrinin hüquqlarını müdafiə etməklə yanaşı, onların yaşadıqları ölkənin ictimai həyatında fəal iştirakını təşviq etməkdir. Macarıstanda artan azərbaycanlı icması bu sahədə yeni imkanlar və çağırışlarla qarşılaşır və məhz bu nöqtədə AHYU-nun fəaliyyəti xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bu məqalədə təşkilatın Macarıstandakı uğurlarına, həyata keçirdiyi təhsil və mədəniyyət təşəbbüslərinə, sosial inteqrasiyanın dərinləşməsinə və gələcək planlarına nəzər salınır.

AHYU-nun Macarıstandakı uğurları: mədəniyyə

AHYU-nun Macarıstandakı fəaliyyət istiqamətləri və əsas prinsipləri

AHYU Macarıstanda 2017-ci ildən aktiv şəkildə fəaliyyət göstərməkdədir. Təşkilatın strukturu həm yerli könüllülər, həm də təcrübəli hüquqşünas və diaspor fəallarından ibarətdir. Əsas prinsiplər aşağıdakılardır:

  • Mədəni dəyərlərin qorunması və təbliği

  • Azərbaycanlı tələbələrin təhsil imkanlarının genişləndirilməsi

  • Hüquqi məsləhət və dəstəyin təşkili

  • Gənclərin sosial adaptasiyasının asanlaşdırılması

  • Qarşılıqlı hörmət və multikultural əməkdaşlıq

AHYU-nun Macarıstanda fəaliyyət göstərdiyi şəhərlər əsasən Budapeşt, Debretsen və Seged kimi universitet mərkəzləridir. Burada həm tədbirlər təşkil olunur, həm də tələbə və ailələrə dəstək xidmətləri göstərilir.

Təhsil proqramları və tələbələrlə əməkdaşlıq

Təhsil AHYU-nun prioritet sahələrindən biridir. Macarıstandakı azərbaycanlı tələbələrin sayı son beş ildə artmaqda davam edir və təşkilat bu tələbələrə istiqamətverici dəstək verməklə yanaşı, onların akademik və sosial inkişafını da diqqət mərkəzində saxlayır.

Ən mühüm təşəbbüslərdən biri “Yeni Nəsil Tələbə Forumu” layihəsidir. Bu proqram çərçivəsində tələbələr üçün mentorluq, təcrübə proqramları, təhsil hüquqları barədə seminarlar və uğurlu karyera quruculuğu üzrə təlimlər keçirilir. AHYU həmçinin Macarıstan universitetləri ilə əlaqə yaradaraq, azərbaycanlı tələbələrə təqaüd imkanları barədə məlumatlandırma işi aparır.

Digər önəmli fəaliyyət istiqaməti — tədris dili ilə bağlı kurslardır. AHYU-nun təşkil etdiyi macar dili kursları tələbələrə universitet və gündəlik həyatda daha rahat uyğunlaşmağa yardım edir. Kurslar həm əyani, həm də onlayn şəkildə aparılır və tələbələrin səviyyəsinə uyğun modullar üzrə təşkil olunur.

Mədəniyyətin təbliği və milli kimliyin qorunması

Macarıstandakı diaspor üçün mədəniyyət yalnız milli kimliyi qorumaq vasitəsi deyil, eyni zamanda yerli cəmiyyətlə münasibət qurmaq üçün də mühüm bir alətdir. AHYU bu sahədə müxtəlif formatlarda tədbirlər həyata keçirir: milli bayramlar, sərgilər, konsertlər, poeziya gecələri, film nümayişləri və ənənəvi mətbəx günləri.

Təşkilatın təşəbbüsü ilə Budapeştdə ilk dəfə “Azərbaycan Mədəniyyət Həftəsi” keçirildi. Tədbirdə Azərbaycan musiqisi, milli geyimlər, kulinariya və xalçaçılıq sənəti nümayiş etdirildi. Macar ictimaiyyəti və digər diaspor təşkilatlarının da qatıldığı bu tədbir multikultural dəyərlərin təşviqi baxımından əhəmiyyətli oldu.

Mədəniyyət tədbirləri həmçinin azyaşlı uşaqlar və ailələr üçün maarifləndirici funksiyanı yerinə yetirir. AHYU hər ay Macarıstanın müxtəlif şəhərlərində uşaqlar üçün “Azərbaycan nağılları” adlı oxu klubları və yaradıcılıq dərnəkləri təşkil edir. Bu təşəbbüslər uşaqların milli kimliyə bağlılığını möhkəmləndirməklə yanaşı, ana dilinin unudulmamasının qarşısını alır.

Sosial inteqrasiya və hüquqi dəstək

Sosial uyğunlaşma xarici ölkədə yaşayan hər bir insan üçün vacibdir. AHYU bu istiqamətdə həm fərdi, həm də icma səviyyəsində fəaliyyət göstərir. Təşkilat mütəmadi olaraq hüquqi yardım kampaniyaları keçirir, burada vətəndaşlıq, yaşayış icazəsi, iş icazəsi və təhsil hüquqları ilə bağlı suallar cavablandırılır.

İnteqrasiya məsələsində AHYU-nun əsas töhfəsi yerli hökumət və QHT-lərlə qurduğu əməkdaşlıqdır. Macarıstanın müvafiq sosial qurumları ilə əlaqə yaradaraq azərbaycanlı ailələrin uşaq bağçalarına yerləşdirilməsi, sosial yardımlardan yararlanması və dil baryerinin aradan qaldırılması üçün praktiki dəstək göstərilir.

Təşkilatın təqdim etdiyi digər dəstək növü — “Məsləhət xətti”dir. Bu xidmət sayəsində yeni gəlmiş ailələr hüquqi və sosial məsələlərlə bağlı ilkin məlumatları ala, sənədlərin doldurulmasında yardım əldə edə bilirlər.

📋 Cədvəl: AHYU-nun Macarıstanda həyata keçirdiyi əsas təşəbbüslər

 

Təşəbbüs adı İcra forması Hədəf auditoriyası Əhatə dairəsi
Yeni Nəsil Tələbə Forumu Seminar və təlimlər Tələbələr və məzunlar Budapeşt, Debretsen, Seged
Azərbaycan Mədəniyyət Həftəsi Festival və sərgilər Diaspor və yerli ictimaiyyət Budapeşt
Macar dili kursları Əyani və onlayn dərslər Yeni gəlmiş tələbələr Bütün Macarıstan üzrə
Uşaq yaradıcılıq dərnəkləri Ayda 2 dəfə, əyani 6–12 yaşlı uşaqlar Budapeşt, Kapoşvár
Hüquqi dəstək proqramı Məsləhət və sənəd yardımı Yeni ailələr və işçilər Bütün regionlar

✅ Siyahı: Macarıstanda uğurlu inteqrasiya üçün əsas addımlar

  • Dil öyrənməyə erkən başlamaq

  • Yerli mədəniyyət tədbirlərində aktiv iştirak etmək

  • Tələbə birliklərinə qoşulmaq

  • AHYU-nun hüquqi dəstək xidmətlərindən faydalanmaq

  • Azərbaycan icması ilə müntəzəm əlaqədə olmaq

Gələcək planlar və davamlı inkişaf perspektivləri

AHYU qarşıdakı illərdə fəaliyyətini daha da genişləndirməyi planlaşdırır. 2025-ci ilin əsas hədəfi — Macarıstanın beş şəhərində “Azərbaycan Mədəniyyət Evləri”nin yaradılmasıdır. Bu mərkəzlər təkcə mədəni tədbirlərin deyil, həm də dil kurslarının, hüquqi seminarların və sosial görüşlərin keçirilməsi üçün vahid platforma rolunu oynayacaq.

Digər planlar arasında yerli macar məktəblərində Azərbaycan mədəniyyətinin təqdim edilməsi və qarşılıqlı mədəni layihələrin təşkil olunması da yer alır. AHYU həmçinin təhsil sahəsində innovativ yanaşmalar tətbiq etməklə, azərbaycanlı tələbələr üçün yeni akademik imkanlar axtarır. Macarıstan universitetləri ilə əməkdaşlıq protokolları bu istiqamətdə mühüm vasitə kimi çıxış edəcək.

Davamlı inkişaf üçün təşkilat Avropa İttifaqının qrant proqramlarında da iştirak edir və bu vasitə ilə həm texniki, həm maliyyə cəhətdən dayanıqlı struktura çevrilməyi qarşısına məqsəd qoyur.